Αναγνώστες

Πέμπτη 6 Φεβρουαρίου 2020

Τα παιδιά στην αρχαιότητα

Οι συνθήκες υγιεινής στην αρχαιότητα ήταν στοιχειώδεις. Οι ιατρικές γνώσεις σχετικά με τον τοκετό ήταν εμπειρικές, κι έτσι, τα ποσοστά θνησιμότητας, τόσο της μητέρας, όσο και του νεογέννητου, ήταν υψηλά. Το πιο πιθανό είναι ο τοκετός να γινόταν απουσία ανδρών. Η γέννηση του παιδιού συμπληρώνεται από την αποκοπή του ομφάλιου λώρου, το πλύσιμο και το σπαργάνωμά του. Σε περίπτωση επιπλοκών επέμβαινε η μαία. Αυτή, με μαλάξεις ή αντίστοιχους χειρισμούς, βοηθούσε στη διαδικασία. Τα ξόρκια ή οι επικλήσεις σε προστάτιδες θεές ήταν οι τελευταίες καταφυγές. Οι προστάτιδες θεότητες του τοκετού ήταν κυρίως η Ειλείθυια, αλλά και η Άρτεμις.

Στην Αθήνα, μετά τη γέννηση, κρεμούσαν ένα κλαδί ελιάς προκειμένου για αγόρι ή μια μάλλινη κορδέλα ή τούφα προκειμένου για κορίτσι. Το κλαδί ελιάς παραπέμπει στον πολιτικό και στρατιωτικό ρόλο του άντρα, ενώ η μάλλινη κορδέλα στη σύνδεση της γυναίκας με την οικεία. Αυτό το έθιμο ίσως χρησιμεύει στην ενημέρωση της κοινότητας για το φύλλο του παιδιού, ίσως όμως συνδέεται και με την προστασία του σπιτιού από το κακό. Η προστασία τώρα είναι πιο επιτακτική μια το παιδί θα περιοριστεί σε αυτό το σπίτι τις πρώτες 40 μέρες της ζωής του. Για τον ίδιο λόγο στο παιδί κρέμονταν φυλαχτά.